تعالیم بهایی پژوهشی درتعالیم منتسب به میرزا حسینعلی نوری معروف به بهاءالله

شما اینجا هستید: فهرست کتاب آواز دهل: پژوهشی در تعالیم منسوب به میرزا حسینعلی نوری معروف به بهاءالله »»» تعلیم دهم: تساوی حقوق رجال و نساء: صص 532-542
برای بازگشت به فهرست: اینجا را کلیک کنید.

برای دانلود کل کتاب به صورت پی دی اف: اینجا را کلیک کنید.

ص 532

بهاءالله:

«تناقض را در ساحت اقدس مظاهر الهیه

راه نبوده و نخواهد بود.»^[1]

ص 533

1. هیچ امتیازی بین زن و مرد نیست یا با هم تفاوت دارند؟

عبدالبهاء: هیچ امتیازی بین زنان و مردان نیست بلکه مساوات تام است. در گیاهان و حیوانات هم همین طور است!^[2]

عبدالبهاء: بی‌تردید مردان نسبت به زنان تقدّم دارند و قویترند. در حیوانات هم همین طور است!^[3]

عبدالبهاء: زنان از مردان قوی‌تر و مهم‌ترند. در حیوانات و گیاهان هم همین طور است![4]زنان به زودی برتری خود نسبت به مردان را نشان می‌دهند![5]

ص 534

2. حیوان نر بر ماده امتیاز دارد یا خیر؟

عبدالبهاء: در عالم حیوانات ابداً بین نر و ماده امتیازی نیست.

عبدالبهاء: در عالم حیوانات نر بر ماده امتیاز دارد.

عبدالبهاء: در عالم حیوانات ماده بر نر امتیاز دارد.[6]

3. اگر یک بال عالم انسانی ضعیف‌تر باشد می توان ترقّی کرد؟

عبدالبهاء: زن و مرد دو بال عالم انسانی هستند.^[7] اگر دو بال مساوی نباشند پرواز ممکن نیست و عالم انسانی به سعادت نخواهد رسید.^[8]

عبدالبهاء: زن بال قوی‌تر است![9]

4. مرد و زن در جمیع مراتب مساوی‌اند، امّا زنان، بی استعداد و بی لیاقت هستند!

عبدالبهاء: مرد و زن در جمیع مراتب مشترک و مساوی‌اند.^[10]

عبدالبهاء: ای زنان! به دلیل بی استعدادی و بی لیاقتی خود مأیوس نشوید، بلکه امیدتان به خدا باشد. چرا که برای او کاری ندارد که از هیچ، گوهر بسازد.^[11]

5. نزد خدا مردی و زنی است یا خیر؟

عبدالبهاء: نزد خدا مردی و زنی نیست.^[12]

بهاءالله: نزد خدا برخی «زنان» مرد و برخی «مردان» زن هستند.^[13]

ص 536

6. حقوق زنان با مردان مساوی است، امّا زنان از خانه‌ی ‌پدری ارث نمی‌برند!

عبدالبهاء: باید بین زنان و مردان تساوی کامل برقرار باشد.^[14]

بهاءالله: خانه‌ی ‌مسکونی و لباس‌های مخصوص متوفی به دختران او به ارث نمی‌رسد.^[15]

7. باید حقوق زنان با مردان مساوی باشد، امّا زنان کمتر ارث ببرند!

عبدالبهاء: برای پیشرفت عالم انسانی باید حقوق زن و مرد تماما مساوی باشد.^[16]

بهاءالله: باید ارث مادر، از پدر کمتر و ارث خواهر نیز از ارث برادر کمتر باشد.^[17]

ص 537

8. باید حقوق زن و مرد با هم مساوی باشد به جز جاهایی که زن اصلا حقی ندارد!

عبدالبهاء: به هیچ وجه، حقوق مردان نسبت به زنان امتیازی ندارد.^[18]

عبدالبهاء: حتی اگر میت به جز خانه‌ی ‌مسکونی، چیز دیگری به ارث نگذاشته باشد، دختر از آن خانه سهمی نمی‌برد.^[19]

9. جایگاه زن بهایی و «بازپس گیری آنچه شوهر برای او خریده، پس از فوت مرد»

عبدالبهاء: زنان باید خدا را هزار بار شکر کنند که بهاییت آنها را از ذلت نجات داد.^[20]

عبدالبهاء: بخشی از آنچه مرد به نام همسرش خریده باشد، پس از مرگ شوهر، از زن بگیرید و بین وراث تقسیم کنید.^[21]

ص 538

10. تعدد زوجات، آری یا خیر؟

بهاءالله: مردان اجازه دارند دو همسر داشته باشند^[22] البته من بر خلاف حکم خودم سه زن می‌گیرم.^[23]

عبدالبهاء: مردان اجازه ندارند بیش از یک همسر داشته باشند.^[24]

11. عبدالبهاء و عدالت بین زوجات

عبدالبهاء: تعدد زوجات حرام است زیرا رعایت عدالت بین زوجات ممتنع و محال است.^[25]

عبدالبهاء: تعدد زوجات حلال است اما رعایت عدالت بین زوجات بسیار مشکل است.^[26]

عبدالبهاء: تعدد زوجات حلال است و کافی است تا حد امکان عدالت را رعایت کنید.^[27]

ص 539

12. آیا عبدالبهاء گفته مردان اجازه‌ی تعدد زوجات ندارند؟

عبدالبهاء: تعدد زوجات ممنوع است.^[28]

عبدالبهاء: هر کس بگوید عبدالبهاء تعدد زوجات را ممنوع کرده دروغگوست.^[29]

13. تساوی حقوق یا محرومیت زنان از حق عضویت در بیت‌العدل؟

عبدالبهاء: به هیچ وجه، حقوق مردان نسبت به زنان امتیازی ندارد.^[30]

بهاءالله و عبدالبهاء: زنان حق عضویت در بیت‌العدل را ندارند.^[31]

ص 540

14. تساوی حقوق یا تمایز بین حقوق زن روستایی و شهری؟

عبدالبهاء: اقتضای عدل، تساوی کامل حقوق همگان است.^[32]

بهاءالله: سقف مهریه‌ی زن روستایی 95 مثقال نقره و مهریه‌ی زن شهری 95 مثقال طلا است.^[33]

15. آیا رحمت خدا شامل همه‌ی ‌انسان‌هاست یا برخی زنان از موهبت پروردگار بی نصیبند؟

عبدالبهاء: همه گوسفندان خداییم و خدا به هیچ وجه امتیازی بین ما نگذاشته.^[34] خدا همه را یکسان خلق کرده و در هیچ فضل و رحمتی تفاوت نگذاشته است.^[35]

عبدالبهاء: برخی زنان از مواهب پروردگار بی نصیب هستند.^[36]

ص 541

جمع‌بندی و نتیجه‌گیری از زوایای سه گانه

1- آیا «تساوی حقوق رجال و نساء» تعلیم جدیدی است؟

علاوه بر جنبش‌های مختلف بشری که در راستای حقوق زن در عالم ایجاد شده، نمونه‌های بسیاری درباره‌ی ‌مقام، حقوق و جایگاه زن و مادر در اسلام وجود دارد که به چند مورد از آن اشاره شد.

2- آیا بزرگان بهایی، به این تعلیم، عامل بوده‌اند؟

اگر ادعای بهاییت تساوی کامل است، پس تفاوت‌ها و تبعیض‌های موجود در مباحث ارث، مهریه، تعدد زوجات، عضویت در بیت‌العدل و ... چه می‌شود؟

3- آیا این تعلیم، عقلانی و منطقی است؟

اگر مساوات به معنی یکسانی حقوق و وظایف زن و مرد باشد، این امر عقلانی نیست. چراکه این دو جنس از لحاظ روحی و جسمی دارای تفاوت‌های آشکاری هستند. این امر تساوی حقوق و وظایف زن و مرد را غیر عادلانه می‌کند. اگر موضوع مواسات باشد، پس سخن جدیدی ابداع نشده‌است. 14 قرن پیش اسلام همین نکته را مطرح کرده است.

[1]- بهاءالله، بدیع، ص 126.

[2]- «رجال و نساء در نزد خدا یکسان اند. جمیع، نوع انسان اند. جمیع سلاله آدم اند. زیرا ذکور و اناث تخصیص به انسان ندارد در عالم نبات ذکور و اناثی موجود در حیوان ذکور و اناثی موجود و لکن بهیچوجه امتیازی نیست. ملاحظه در عالم نبات کنید آیا میانه نبات ذکور و نبات اناث هیچ امتیازی هست؟ بلکه مساوات تامّ است و همچنین در عالم حیوان ابداً بین ذکور و اناث امتیازی نیست. جمیع در ظلّ رحمت پروردگارند. پس انسان که اشرف کائنات است، آیا جائز است که این اختلاف را داشته باشد؟»: عبدالبهاء، خطابات، ج 2، ص 149.

[3]- «هر چند نساء با رجال در استعداد و قواء شریکند ولی شبهه ای نیست که رجال اقدمند و اقوی. حتی درحیواناتمانند کبوتران وطاووسان و امثال آنان هم این امتیاز مشهود»: قدیمی، گلزار تعالیم بهایی، ص 288 (به نقل از بدائع الآثار، ج 1، ص ١٥٣).

[4]- “‘Abdu’l-Bahá smiled and asked: “What will you say if I prove to you that the woman is the stronger wing?” The answer came in the same bright vein: “You will earn my eternal gratitude!” at which all the company made merry. ‘Abdu’l-Bahá then continued more seriously: “The woman is indeed of the greater importance to the race. She has the greater burden and the greater work. Look at the vegetable and the 103 animal worlds. The palm which carries the fruit is the tree most prized by the date grower. The Arab knows that for a long journey the mare has the longest wind. For her greater strength and fierceness, the lioness is more feared by the hunter than the lion. The mere size of the brain has been proved to be no measure of superiority. The woman has greater moral courage than the man; she has also special gifts which enable her to govern in moments of danger and crisis. If necessary she can become a warrior.”Abdu’l-Baha, Abdu’l-Baha in London, pp. 102–103.

یعنی: «عبدالبهاء خندید و گفت: «اگر من ثابت کنم زن بال قوی تر است شما چه می گویید؟» با همان شعف قبلی پاسخ داده شد:«تو شایسته سپاس ابدی من خواهی شد.» این پاسخ موجب اظهار شادی همراهان شد. سپس عبدالبهاء با لحنی جدی تر گفت: «زن حقیقتا برای نژاد (انسان) با اهمیت تر (از مرد) است. او مسئولیت و کار بیشتری دارد. به عالم گیاه و عالم حیوان نگاه کنید. درخت نخل (ماده) که میوه می دهد نزد باغبان از اهمیت بالاتری برخوردار است. اعراب می دانند که مادیون (اسب ماده) برای سفرهای طولانی تحمل بیشتری دارد. به علت قدرت و درندگی، شکارچی از شیر ماده بیش از شیر نر هراس دارد. ثابت شده است که اندازه ی مغز دلیل برتر بودن نیست. زن شجاعت اخلاقی بیشتری نسبت به مرد دارد و از استعداد های ویژه ی برخوردار است که به او اجازه می دهند شرایط بحرانی را مدیریت کند. اگر نیاز باشد او تبدیل به یک جنگجو می شود.»»

[5]- “Taken in general, women today have a stronger sense of religion than men. The woman’s intuition is more correct; she is more receptive and her intelligence is quicker. The day is coming when woman will claim her superiority to man.”Abdu’l-Baha, Abdu’l-Baha in London, pp. 104–105.

یعنی: «در حالت کلی، امروزه زنان حس قویتری نسبت به مذهب دارند. بینش زن صحیح تر است. او پذیرنده تر و هوشش سریعتر است. آن روز فرا می رسد که زن برتری خود نسبت به مرد را اعلام کند.»

[6]- به پاورقی های تناقض شماره ی یک مراجعه کنید.

[7]- «عالم انسانی مانند طیور محتاج به دو جناح است یکی اناث و یکی ذکور. با یک بال پرواز نتواند نقص یک بال سبب وبال بال دیگر»: عبدالبهاء، خطابات، ج 2، ص 134.

[8]- «از جمله تعالیم حضرت بهاءالله وحدت نساء و رجالست که عالم انسانیرا دو بال است یک بال رجال و یک بال نساء تا دو بال متساوی نگردد مرغ پرواز ننماید اگر یک بال ضعیف باشد پرواز ممکن نیست تا عالم نساء متساوی با عالم رجال در تحصیل فضائل و کمالات نشود فلاح و نجاح چنانکه باید و شاید ممتنع و محال»:عبدالبهاء، مکاتیب، ج 3،ص 107.

[9]- “‘Abdu’l-Bahá smiled and asked: “What will you say if I prove to you that the woman is the stronger wing?” ...”Abdu’l-Baha, Abdu’l-Baha in London, pp. 102–103.

«عبدالبهاء خندید و گفت: «اگر من ثابت کنم زن بال قوی تر است شما چه می گویید؟» ... »

[10]- «مرد و زن هر دو بشرند و بندگان یک خداوند. نزد خدا ذکور واناث نیست . هرکس قلبش پاک‌تر و اعمالش بهتر در نزد خدا مقرّب‌تر است خواه مرد باشد خواه زن این تفاوتی که الان مشهود است از تفاوت تربیت است زیرا نساء مثل رجال تربیت نمیشوند اگر مثل رجال تربیت شوند در جمیع مراتب متساوی شوند زیرا هر دو بشرند و در جمیع مراتب مشترک خدا تفاوتی نگذاشته»: قدیمی، گلزار تعالیم بهایی، ص 283 (به نقل از امر و خلق، ج 3، صص 333-334).

[11]- «ای کنیزان عزیز الهی نظر باستعداد و لیاقت خود نکنید بلکه اعتماد برالطاف و عنایات جمال مبارک داشته باشید زیرا آن فیض ابدی گیاه را شجره مبارکه نماید و سراب را بارد و شراب کند ذرّه‌مفقود را جوهر وجود نماید و نمله معدوم را ادیب دبستان علوم فرماید . از خار گُل برویاند و از خاک سیاه ریاحین معطّر پر بها انبات نماید سنگ را لعل بدخشان کند و صدف دریا را مملو از گوهر تابان فرماید»: عبدالبهاء، مکاتیب، ج 7، صص 135-136.

[12]- «نزد خدا مردی و زنی نیست هرکس اعمالش بهتر و ایمانش بهتر در درگاه الهی مقرّب‌تر است در عالم الهی ذکور و اناث نیست جمیع یکی هستند»: عبدالبهاء، خطابات، ج 2، ص 220.

[13]- «ای کنیزان، مردانه بر امر حقّ قیام نمائید. بسی از نساء که الیوم عندالله از رجال مذکور و بعضی رجال که از نساء محسوب»: اشراق خاوری، پیام ملکوت، ص 232 (به نقل از بهاءالله).

[14]- «ممکن نیست سعادت عالم انسانی کامل گردد مگر به مساوات کامله زنان و مردان»: عبدالبهاء، خطابات، ج 2، ص 150.

[15]- «و جعلنا الدار المسكونه و الالبسه المخصوصه للذریه من الذكران دون الاناث و الوراث» یعنی: «و قرار دادیم خانه ی مسکونی و لباس‌های مخصوص متوفی را برای فرزندان ذکور و نه برای دختران و سایر وراث»: بهاءالله، اقدس، بند 25، ص 23.

[16]- «تا مساوات تامّه بین ذکور و اناث در حقوق حاصل نشود عالم انسانی ترقّیات خارق العاده ننماید»: اشراق خاوری، پیام ملکوت، ص 235 (به نقل از عبدالبهاء).

[17]- فرزندان: 1080 سهم؛ همسران: 390 سهم؛ پدران: 330 سهم؛ مادران: 270 سهم؛ برادران: 210 سهم؛ خواهران: 150 سهم و معلمین: 90 سهم؛ از کل 2520 سهم: اشراق خاوری، گنجینه حدود و احکام، باب 10، ص 117 تا 119.

[18]- «نساء و رجال، کلّ در حقوق مساوی بهیچوجه امتیازی در میان نیست»: اشراق خاوری، پیام ملکوت، ص 232 (به نقل از عبدالبهاء).

[19]- «بیت مسكون در هر صورت مال بكر است. خواه از میت چیز دیگری باقی ماند یا نماند ولد بكر از سایر اموال نیز سهم خویش می‌برد»: اشراق خاوری، گنجینه حدود و احکام، باب 10، ص 128.

[20]- «در این دور بدیع اماء (کنیزان) رحمن باید هر دم هزار شکرانه نمایند که ید عنایت نساء را از حضیض ذلّت نجات داد و باوج عزّت رجال رسانده»: اشراق خاوری، پیام ملکوت، ص 231 (به نقل از عبدالبهاء).

[21]- «هر آنچه زوج به نام زوجه اش خریده باشد باید جزء ما یملک زوج محسوب و بین ورّاث قسمت شود مگر البسه مستعمله و جواهرات و غیر آن که به اثبات معلوم شده باشد که زوج به زوجه بخشیده است»: بهاءالله، اقدس، بخش جزوه (تلخیص و تدوین حدود و احکام کتاب اقدس)، حکم 14-3-3، ص 93.

[22]- «قد کتب الله علیکم النکاح ایاکم ان تجاوزوا عن الاثنین» یعنی: خدا چنین امر کرده که بیش از دو زن به همسری نگیرید»: بهاءالله، اقدس، بند 63، ص 57.

[23]- رجوع شود به بخش «مسئله‌ی تعدد زوجات بهاءالله» در همین فصل از کتاب.

[24]- «اعلمی انّ شریعه اللّه لا تجوز تعدّد الزّوجات» یعنی: «آگاه باشید که شریعت خدا تعدد زوجات را جایز ندانسته»: ملحقات کتاب اقدس،‌ بنگرید به: بهاءالله، اقدس، بخش دوم: ملحقاتی بر کتاب اقدس، ص 166 (به نقل از عبدالبهاء).

[25]- «اعلمی انّ شریعة اللّه لا تجوز تعدّد الزّوجات لانّها صرحت بالقناعة بواحدة منها و شَرَطَ الزّوجة الثّانیة بالقسط و العدالة بینهما فی جمیع المراتب و الاحوال فامّا العدل و القسط بین الزّوجتین من المستحیل و الممتنعات و تعلیق هذا الامر بشیء ممتنع الوجود دلیل واضح علی عدم جوازه بوجه من الوجوه فلذلک لا یجوز الّا امرأة واحدة لکلّ انسان» یعنی: «آآگاه باشید که شریعت خدا تعدد زوجات را جایز ندانسته چراکه به صراحت گفته به یکی قناعت کنید و داشتن همسر دوم را به رعایت عدالت و قسط در جمیع شئون و احوال مشروط کرده. اما رعایت کردن عدالت و قسط بین دو همسر ممتنع و محال است. مشروط کردن داشتن دو همسر به امری ممتنع الوجود، دلیل واضح بر عدم جواز مطلق آن است. لذا هیچ مردی اجازه ندارد جز یک زن داشته باشد»: بهاءالله، اقدس، بخش دوم: ملحقاتی بر کتاب اقدس، صص 166-167 (به نقل از عبدالبهاء).

[26]- «... مقصود این است که تعدد زوجات بدون عدالت جائز نه و عدالت بسیار مشکل است»: فاضل مازندرانی، امر و خلق، ج 4، ص 176.

[27]- «در خصوص تعدد زوجات سوال نموده بودی. بنص کتاب الهی جمع بین زوجتین جائز و ابدا این ممنوع نه بلکه حلال و مباح. لهذا شما محزون مباشید. در فکر عدالت باشید که بقدر امکان عادل گردید. آنچه ذکر شده این است که چون عدالت بسیار مشکل است لهذا راحت در زوجه ی واحده است و لکن شما حال که چنین است البته غمگین مباشید»: فاضل مازندرانی، امر و خلق، ج 4، ص 174.

[28]- «اعلمی انّ شریعة اللّه لا تجوز تعدّد الزّوجات لانّها صرحت بالقناعة بواحدة منها ... دلیل واضح علی عدم جوازه بوجه من الوجوه فلذلک لا یجوز الّا امرأة واحدة لکلّ انسان» یعنی: «آآگاه باشید که شریعت خدا تعدد زوجات را جایز ندانسته ... دلیل واضح بر عدم جواز مطلق آن است. لذا هیچ مردی اجازه ندارد جز یک زن داشته باشد»: بهاءالله، اقدس، بخش دوم: ملحقاتی بر کتاب اقدس، صص 166-167 (به نقل از عبدالبهاء).

[29]- «و اما در خصوص تعدد زوجات منصوص است و ناسخی ندارد. عبدالبهاء این حکم را نسخ ننموده این از مفتریات رفقاست ...»: فاضل مازندرانی، امر و خلق، ج 4، ص 176.

[30]- «نساء و رجال، کلّ در حقوق مساوی بهیچوجه امتیازی در میان نیست»: اشراق خاوری، پیام ملکوت، ص 232 (به نقل از عبدالبهاء).

[31]- بهاءالله می‌گوید: «یا رجال العدل كونوا رعاة‌ اغنام الله» و عبدالبهاء می‌گوید: «امناء بیت‌العدل رجالی هستند كه …»: اشراق خاوری، گنجینه حدود و احکام، باب 27، ص 219.

[32]- «سادساً مساوات بین بشر است و اخوّت تامّ. عدل چنین اقتضا مینماید که حقوق نوع انسانی جمیعاً محفوظ و مصون ماند و حقوق عمومی یکسان باشد و این از لوازم ذاتیهء هیئت اجتماعیه است»: اشراق خاوری، پیام ملکوت، ص 30 (به نقل از عبدالبهاء).

[33]- «مهر به اعتبار زوج است. اگر از اهل مدن است ذهب (طلا) و اگر از اهل قری است فضه (نقره)»: اشراق خاوری، گنجینه حدود و احکام، باب 17، ص 169؛ و«لا یحقّق الصّهار الّا بالامهار قد قدّر للمدن تسعه عشر مثقالاً من الذّهب الابریز و للقری من الفضّه و من اراد الزّیاده حرّم علیه ان یتجاوز عن خمسهو تسعین مثقالاً» یعنی: «ازدواج جز با مهریه محقق نمی‌گردد، برای شهری‌ها، 19 مثقال طلای خالص و برای روستاییان، (19 مثقال) نقره مقدر شده است، بیش از 95 مثقال نیز حرام است»: بهاءالله، اقدس، بند 66، ص 60.

[34]- «جمیع خلق، اغنام الهی (گوسفندان خدایی) و خدا شبان مهربان، به جمیع اغنام (گوسفندان)، رأفت كبری دارد و به هیچ وجه امتیازی نگذاشته»: عبدالبهاء، مکاتیب، ج 3، ص 67.

[35]- «خداوند عالم جمیع را از تراب خلق فرمود و جمیع را از یک عناصر خلق کرده کلّ را از یک سلاله خلق نموده جمیع را در یک زمین خلق کرده و در ظلّ یک آسمان خلق نموده و در جمیع احساسات مشترک خلق فرموده و هیچ تفاوتی نگذاشته ... در هیچ فضل و رحمتی تفاوتی بین بشر نگذاشته»: اشراق خاوری، پیام ملکوت، ص 42 (به نقل از عبدالبهاء).

[36]- «اَلنِّسَاءُ مُنْقَسِمَه اِلَی قِسْمَینِ . قِسْمٌ مِنْهُنِّ جِسْمَانِیه هَؤلَاءِ لَیسَ لَهُنَّ نَصِیبٌ مَنْ مَوَاهِبِ رَبِّکِ وَ قِسْمٌ مِنْهُنَّ رُوْحَانِیه» یعنی: «زن‌ها دو قِسم هستند. قِسمی از آنها جسمانی هستند که برای ایشان بهره و نصیبی از مواهب پروردگار وجود ندارد و قِسم دیگر روحانی هستند»: قدیمی، گلزار تعالیم بهایی، ص 284 (به نقل از عبدالبهاء: مائده آسمانی، ج 5، ص ١٥9).

شما اینجا هستید: فهرست کتاب آواز دهل: پژوهشی در تعالیم منسوب به میرزا حسینعلی نوری معروف به بهاءالله »»» تعلیم دهم: تساوی حقوق رجال و نساء: صص 532-542

برای بازگشت به فهرست: اینجا را کلیک کنید.

برای دانلود کل کتاب به صورت پی دی اف: اینجا را کلیک کنید.

برای مطالعه قسمت بعدی اینجا را کلیک کنید: تعلیم یازدهم: صلح عمومی و تحریم جنگ: دیدگاه های سه گانه صص 543-573

برای مطالعه قسمت قبلی اینجا را کلیک کنید: تعلیم دهم: تساوی حقوق رجال و نساء: دیدگاه های دوم و سوم: آیا بهاییان به راستی به تساوی حقوق زن و مرد معتقدند و طبق آن عمل می‌کنند؟ صص 496-531

  آئین بهایی، دیانت بهایی، تعاليم بهايي، بهائيت، بهاییت، بهایی پژوهی، بابیت، بابیه، شیخیه، بیانی، بابی، بابیان، بهاییان، ازلیان، ریمی، تعالیم دوازده گانه بهایی، تعالیم بهاییت، سید کاظم رشتی، سید علی محمد باب، علی محمد باب، سید باب، باب، میرزا حسین علی نوری، بهاء الله، حضرت محبوب، جمال مبارک، صبح ازل، عباس افندی، عبدالبهاء، شوقی، شوقیافندی، ولی امرالله، طاهره قرةالعین، روحیه ماکسول، زرین تاج، ملا محمد زرندی، چارلز میسون ریمی، ریمی، اشراق خاوری، فاضل مازندرانی، اسلمنت، محمد علی فیضی، ابوالفضل گلپایگانی، مهدی گلپایگانی، ابن الذئب، من یظهره الله، مسعود بسیطی، زهرا مرادی، آوازدهل، اقدس، ایقان، بدیع، بیان، مبین، خطابات، مکاتیب، کلمات مبارکه مکنونه، اشراقات، اقتدارات، الواح مبارکه، مفاوضات، کتاب عهدی، الواح وصایا، رساله سوال و جواب، پیام ملکوت، گنجینه حدود و احکام، اسرارالآثار، اشراقات، ادعیه حضرت محبوب، کشف الغطاء، آثار قلم اعلی، گلزار تعالیم بهایی، مطبوعات امری، احباء، احباءالله، احبای خدا، اغنام الله، اغنام الهی، اهل بها، حروف حی، ایادیان امرالله، تاریخچه بهاییت، بهایی پژوهی، تاریخ بدیع، تقویم بهایی، ایام هاء، طرد روحانی، طرد اداری، فرق ضاله، فرقه ضاله، توبه نامه باب، پیامبر عصر جدید، مظاهر ظهور الهی، مشرق الاذکار، محرومیت از تحصیل، همه بار یک دارید، سیاهان آفریقایی، سازمان تبیین، سازمان تشریع، حیفا،حقوق الله، بخوانیم و بیاندیشیم، تحرّي حقيقت، ترك تقاليد، وحدت عالم انساني، دين بايد سبب الفت و محبت باشد، تطابق دين با علم و عقل، ترك تعصبات، تعديل معيشت عمومي، بيت‌العدل، محكمه كبری، تعليم و تربيت عمومي، تربیت اجباري، وحدت لسان، وحدت زبان و خط، تساوي حقوق رجال و نساء، تساوی حقوق زنان و مردان، صلح عمومي، تحريم جنگ، جهان بشري محتاج نفثات روح القدس است، نفثات روح القدس، وحدت اساس ادیان، تعصب نژادی، تعصب جنسی،

نوشتن دیدگاه